Završena je „Analiza tranformacijskog potencijala i efekata četvorogodišnje primene čl.11 Zakona o zadrugama RS na razvoj socijalnog preduzetništva u Srbiji“. Istraživanje putem online anketa, i fokus grupa realizovalo je proteklih meseci Udruženje za lokalni razvoj Kamenica, u partnerstvu sa Zadružnim savezom Srbije, i saradnicima iz Tima za socijalno uključivanje i smanjenje siromaštva Vlade Republike Srbije. Podršku u procesu istraživanja dala je i Koalicija za razvoj solidarne ekonomije. U nastavku vam predstavljamo neke od prvih zapažanja u okviru Analize.
Za razliku od Italije koja ima preko 12.000 socijalnih zadruga, u Srbiji nesrazmerno sa realnim socijalnim potrebama na selu i u nerazvijenim opštinama, imamo svega 6 socijalnih Zadruga. Osim obavljanja redovnih komercijalnih aktivnosti, socijalne zadruge imaju pravo, ali i obavezu da ulažu energiju i resurse u ostvarenje različitih socijalnih ciljeva u zajedicama gde posluju (obuke, komunalna i socijalna infrastruktura). Poslednja osnovana socijalna zadruga kod nas je Romska socijalna zadruga Eko aktiv, osnovana 11. septembra 2020. godine, u Gradskoj opštini Crveni Krst, u Nišu.
Romska socijalna zadruga želi da preuzme na sebe održavanje javnih površina, grobalja, sportskih terena i zgrada. Posebnu pažnju će posvetiti povećanju mobilnosti radne snage i sezonskom radnom angažovanju Roma u okolnim, pretežno poljoprivrednim i devastiranim opštinama Nišavskog okruga. Do skora su jedini resurs ove socijalne zadruge bili ljudi, ali uskoro stiže i nova oprema.
Sedma po redu ženska socijalna zadruga biće formirana tokom oktobra u opštini Ražanj. Zadruga okuplja žene sa sela i uključuje ih u zajedničku proizvodnju i
plasman prehrambenih i tradicionalnih zanatskih proizvoda, koji su specifični za ovu ekološku opštinu u srcu Srbije (crepulje za pečenje hleba). Ideja opštine
Ražanj je da kroz žensku socijalnu zadrugu omogući veće prihode sa žene na selu. Unapređenjem zakonskog okvira i prakse na nacionalnom i lokalnom nivou u korist razvoja socijalnog zadrugarstva, stvorili bi se preduslovi za rast broja socijalnih zadruga u svojstvu pružaoca različitih lokalnih socijalnih usluga. Ovaj rast bi u prvom krugu činile transformisane zemljoradničke i opšte zadruge, postojeća socijalna preduzeća i organizacije civilnog društva. Do rasta broja pružaoca različitih socijalnih usluga, došlo bi upravo u seoskim i nerazvijenim sredinama, koje se suočavaju sa odlaskom mladih, padom ekonomskih aktivnosti, zatvaranjem škola, seoskih ambulanti, pošte i drugih usluga u zajednici, kao i brojnim komunalnim problemima. Ove sredine su nepogodne
za mlade i roditeljstvo, zbog čega gube svoju vitalnost i preti im trajna devastacija.
S tim u vezi Zadružni savez Srbije, najavio je potpisivanje “Memoranduma za razvoj socijalnog zadrugarstva”. Značajan broj renomiranih domaćih i stranih fondacija i organizacija zainteresovano je da se potpisivanjem Memoranduma, pruži podrška razvoju socijalnih zadruga. Mini konferencija i potpisivanje Memoranduma biće realizovano u prostorijama Impact HUB-a u Makedonskoj ulici, sa mogućnošću praćenja uživo i online.
Istraživanje ambijenta sa razvoj socijalne, ili solidarne ekonomije u Srbiji, sastavni je deo projekta: „Transformacijski potencijal i efekti četvorogodišnje primene čl.11 Zakona o zadrugama Republike Srbije, na razvoj socijalnog preduzetništva u Srbiji“, u okviru programa „Aktivni građani – bolje društvo: zagovaranjem ka saradnji i demokratskom razvoju Srbije“, koji realizuje Beogradska otvorena škola (BOŠ), uz podršku američkog naroda putem Američke agencije za međunarodni razvoj (USAID).
Izvor: Agrobiznis magazin
